5 nguồn dữ liệu DEM toàn cầu hoàn toàn miễn phí

5 Free Global DEM Data SourcesDigital Elevation Models

Want to elevate your chances of finding a digital elevation model (DEM) data? Let’s dive into our list of free global DEM data sources.

DEM, viết tắt của Digital Elevation Model hay c̣n được gọi là mô h́nh số độ cao, là một trong những nguồn dữ liệu địa h́nh phổ biến nhất trên thế giới, được lưu ở định dạng ô lưới (grid/raster). Bài viết này giới thiệu 5 nguồn DEM miễn phí có độ phủ toàn cầu.

Space Shuttle Radar Topography Mission (SRTM)

NASA chỉ mất đúng 11 ngày để chụp mô h́nh số độ cao toàn cầu độ phân giải 30 mét với chương tŕnh Shuttle Radar Topography Mission (SRTM). Trở lại vào tháng 2 năm 2000, tàu con thoi Endeavour đă ra mắt với hệ thống SRTM trên khoang.

 

A screenshot of a computer

Description automatically generated


Sử dụng hai ăng ten radar và một đường truyền duy nhất, tàu con thoi đă thu thập đủ dữ liệu để tạo ra một mô h́nh số độ cao bằng cách sử dụng một kỹ thuật được gọi là radar khẩu độ tổng hợp giao thoa kế (inSAR). Băng tần C-Band có khả năng xuyên qua tán cây che phủ mặt đất khá tốt nhưng SRTM vẫn gặp khó khăn trong các khu sườn dốc bởi các hiệu ứng foreshortening, layovershadow.

Vào cuối năm 2014, chính phủ Hoa Kỳ đă phát hành DEM SRTM độ phân giải cao nhất cho đông đảo người dùng. Mô h́nh số độ cao toàn cầu này có độ phân giải 1-arc second hay tương đương độ phân giải không gian khoảng 30 mét. Ngoài ra, độ phủ của nó gần hết thế giới với độ chính xác chiều đứng dưới 16m.

Bạn có thể tải dữ liệu SRTM ở đâu?

Dữ liệu SRTM DEM đang được lưu trữ trên USGS Earth Explorer. Để tải về, chọn khu vực bạn quan tâm. Trong tab data, chọn Digital Elevation --> SRTM --> SRTM 1-ArcSecond Global.  Hướng dẫn tải dữ liệu từ USGS Earth Explorer  có thể được xem tại đây (bản tiếng Anh).


ASTER Global Digital Elevation Model

Chương tŕnh hợp tác giữa NASA và chính phủ Nhật Bản đă tạo nên hệ thống Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radiometer (ASTER). Một phần của dự án này đă cho ra bộ sản phẩm  ASTER Global Digital Elevation Model (GDEM), một mô h́nh số độ cao ở quy mô toàn cầu.

A yellow and orange background

Description automatically generated with medium confidence


ASTER GDEM tự hào ra mắt với độ phân giải 90 mét ở phạm vi toàn cầu và 30 mét trên lănh thổ Hoa Kỳ. Mặc dù có độ phân giải cao và độ bao phủ lớn (80% Trái đất), người dùng không hài ḷng  và bày tỏ vấn đề với các điểm chết của nó, thường ở các khu vực nhiều mây.

ASTER GDEM đă sử dụng những cặp ảnh lập thể và phương pháp tính tương quan h́nh ảnh kỹ thuật số. Dựa trên hai h́nh ảnh chụp ở các góc khác nhau, hệ thống đă sử dụng hiệu ứng thị sai và kỹ thuật trắc địa ảnh để xác định độ cao. Tuy nhiên, lỗi các khu vực bị che phủ bởi mây ảnh hưởng lớn đến độ chính xác của ASTER, điều mà SRTM DEM không gặp phải. Tùy theo đặc điểm kỹ thuật của các bộ cảm biến thụ động và chủ động, chất lượng DEM có thể bị ảnh hưởng đáng kể.

Nhưng theo thời gian, dữ liệu ASTER DEM đă được cải thiện với nhiều hiệu chỉnh sáng giá (sửa lỗi mất dữ liệu). Vào tháng 10 năm 2011, ASTER GDEM phiên bản 2 đă được phát hành rộng răi, đây là một cải tiến đáng kể.

Mặc dù ở cấp độ thử nghiệm, ASTER GDEM-2 được đánh giá thể hiện địa h́nh chính xác hơn so với SRTM DEM ở khu vực địa h́nh núi non hiểm trở. Bạn nên tự kiểm chứng điều này.

Bạn có thể tải xuống ASTER GDEM ở đâu?

Dữ liệu ASTER DEM hoàn toàn miễn phí và có thể được tải xuống từ USGS Earth Explorer. Trong tab data, chọn Digital Elevation --> ASTER.

JAXA's Global ALOS 3D World

ALOS World 3D là mô h́nh số bề mặt (Digital Surface Model) có độ phân giải 30 mét (DSM) được chụp bởi Cơ quan thám hiểm hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA). Gần đây, DSM này đă được cung cấp rộng răi cho công chúng.

A close-up of a map

Description automatically generated


Điều thú vị nằm ở chỗ nó là bộ dữ liệu độ cao quy mô toàn cầu chính xác nhất hiện nay. Hệ thống sử dụng Vệ tinh Quan sát Trái đất Nâng cao DAICHI (ALOS) dựa trên cặp ảnh lập thể thu nhận từ cảm biến PRISM.

Bạn có thể tải xuống ALOS 3D World của JAXA ở đâu?

Nếu bạn muốn mô h́nh số bề mặt DSM vô cùng chính xác này, bạn sẽ phải đăng kư trực tuyến thông qua JAXA Global ALOS Portal để tải xuống.

Light Detection and Ranging (LiDAR)

Bạn có thể nghĩ rằng việc t́m dữ liệu LiDAR giống như đấm trong bóng tối.

Nhưng điều đó không c̣n tồn tại nữa.

Dần dần và đều đặn, chúng ta đang tiếp cận gần hơn đến một bộ dữ liệu LiDAR có độ phủ toàn cầu.

A street with trees and houses at night

Description automatically generated


Với Open Topography đứng đầu danh sách ở vị trí số 1, chúng ta có thể tham khảo Danh sách 6 nguồn dữ liệu LiDAR tốt nhất có sẵn trực tuyến miễn phí.

Không ǵ có thể đánh bại LiDAR về độ chính xác không gian. Sau khi đă xử lư, bạn có thể xây dựng một mô h́nh số địa h́nh DEM ấn tượng từ LiDAR.

Và nếu bạn vẫn không thể t́m thấy bất cứ tài nguyên ǵ trong liên kết ở trên, hăy thử liên hệ chính quyền địa phương. Biết đâu bạn sẽ được cung cấp dữ liệu đó miễn phí.

Mars Orbiter Laser Altimeter (MOLA)

Chúng tôi "vứt" chủ đề này ra đây với mục đích khơi gợi sự chú ư của bạn.

Các nhà khoa học không chỉ lập bản đồ về độ cao Trái đất.

Dựa trên Thiết bị Laser đo độ cao quỹ đạo Sao Hỏa (Mars Orbiter Laser Altimeter - MOLA), bạn có thể xem địa h́nh gồ ghề của sao Hỏa. Ví dụ, bản đồ Địa h́nh Sao Hỏa này sử dụng dữ liệu từ MOLA.

A colorful image of a planet

Description automatically generated with medium confidence


Trên thực tế, các nhà khoa học đă sử dụng MOLA để t́m ra những ḍng suối cổ trên sao Hỏa. Nếu điều này không khiến bạn thích thú, chúng tôi không biết có thể làm ǵ hơn.

Bạn có thể tải xuống MOLA DEM ở đâu?

Trung tâm Khoa học Thiên văn của USGS (USGS Astrogeology Science Center) là trung tâm dữ liệu địa h́nh DEM cho Sao Hỏa. USGS đă tính toán cao độ từ giải pháp trường trọng lực sao Hỏa GMM-2B với mức sai số trong khoảng ± 3 m.

Ai nói GIS không vui?

 

Nguồn trích dẫn: www.p-gis.com